Η Ομόνοια ως ταξικός φορέας επαναπροσέγγισης μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ
8 Apr 2014, 10:35 p.m. kifinescom
Από το: agkarra.com
Σε μια πρόσφατη συνεύρεση με Τουρκοκύπριους, η συζήτηση ξεστράτισε κάποια στιγμή και πήγε προς το ποδόσφαιρο ώσπου ένας Τ/κ φίλος ανέφερε το εξής: ‘’Ξέρεις, αν λυθεί κάποια στιγμή το Κυπριακό, η Ομόνοια θα είναι και δική μας ομάδα. Εμείς τέτοια ομάδα δεν έχουμε’’. Ο φίλος δεν αναφερόταν στις αθλητικές επιδόσεις της Ομόνοιας, αλλά στο πολιτικό και κοινωνικό βάρος που φέρει στις πλάτες της.
Το παρόν άρθρο δεν θα ασχοληθεί ιδιαίτερα με τις συνθήκες εμφάνισης και την ιστορία του σωματείου, κάτι που έκανε στο παρελθόν σε ένα γενικότερο πλαίσιο χαρτογράφησης της ιστορίας και της σύνδεσης του Κυπριακού ποδοσφαίρου με την πολιτική. Επίσης δεν θα ασχοληθεί με επιμέρους ζητήματα όπως οι μεταγραφές της ομάδας, αν τα πηγαίνει καλά στο γήπεδο, εάν η διαιτησία είναι δίκαιη κτλ, αλλά θα ασχοληθεί με την ουσία: την ουσία που τροφοδοτεί και ενισχύει την ιδέα της Ομόνοιας, της πολυπληθέστερης ομάδας της εργατικής τάξης της Κύπρου. Την ιδέα της Ομόνοιας σαν ένα μεγάλο ταξικό φορέα επαναπροσέγγισης της τάξης μας, από την διαίρεση που μας επέφεραν αστοί και εθνικόφρονες δια μέσου των χρόνων. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι επανενωμένοι μέσω ταξικών φορέων και θεσμών, στην προκειμένη περίπτωση μέσω του ποδοσφαίρου και όχι του ΝΑΤΟ, Ε.Ε και των Αμερικανών, μέσω της μεγάλης τους αγάπης, της Ομόνοιας.
Η ιδέα και οι άνθρωποι της Ομόνοιας στο παρελθόν έχουν δείξει πως το πρωτάθλημα σε έναν εμπορευματοποιημένο αθλητισμό δεν είναι αυτοσκοπός. Η φανέλα που λέμε δεν είναι το γεγονός ότι η ομάδα πρέπει πάντα να κερδίζει, και η νίκη σε έναν αθλητικό αγώνα δεν είναι αυτοσκοπός. Ο σκοπός είναι η ευρεία διάδοση του αθλητισμού στις λαϊκές μάζες και η ανάπτυξη αθλητικού πνεύματος και συνεργασίας παράλληλα από τη σωματική άσκηση. Ευκαιρία λοιπόν οι φίλοι και τα κύτταρα της ιδέας και της κοινότητας των Ομονοιατών να δείξουν ότι το σύνθημα «ενάντια στο μοντέρνο ποδόσφαιρο» δηλαδή το ποδόσφαιρο στο οποίο κυριαρχεί η νίκη σαν αυτοσκοπός που οδηγεί στο χρήμα και από το οποίο άθλημα ο κόσμος βγάζει τα νεύρα του αντί να γιορτάζει σε κάθε παιχνίδι ανεξαρτήτου αποτελέσματος, δεν είναι απλά κενολογία αλλά άρρηκτα συνδεδεμένο με την καθημερινή ζωή και πράξη του σωματείου.
Υπενθυμίζουμε πως γεννήθηκε η ομάδα, παραθέτοντας για σκοπούς αντίληψης του κλίματος της εποχής εκείνης δημοσίευμα του τύπου (Νέος Κυπριακός Φύλαξ 26/5/1948): «ΟΞΩ από τα γήπεδα μας. Κάμετε δικά σας και φροντίστε να υποταχθείτε στην Ρωσσικήν Ομοσπονδίαν Ποδοσφαίρου. Εις τα δικά μας γήπεδα θα μπαίνουν μόνον εκείνοι που σκέπτονται ως Ελληνες και όχι εκείνοι που εξυμνούν τους προδότας…..«Το ζήτημα της εκκαθαρίσεως των σωματείων από τους κομμουνιστάς δεν είναι ενδοσωματειακόν. Είναι πολιτικόν ευρύτατης σημασίας. Αποτελεί μέρος του αντικομμουνιστικού αγώνος δηλαδή μέρος του Εθνικού αγώνος. Διότι πρωταρχική προυπόθεσις επιτυχίας του Εθνικού αγώνος είναι η εξαφάνισις του κομμουνισμού» [1].
Όπως έχουμε γράψει και σε προηγούμενο άρθρο μας, η γέννηση της Ομόνοιας ήταν μια πολιτική πράξη καθεαυτή. Η ομάδα συνέδεσε το όνομα της με την ψυχαγωγία της εργατικής τάξης, την προώθηση του αθλητισμού στις μάζες, και την ιδέα της τιμιότητας εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων. Η ίδρυση της Ομόνοιας σαν πολιτικό γεγονός λοιπόν, αποτυπώθηκε στο γενετικό υλικό της ομάδας και έχει μείνει στη συλλογική μνήμη του λαού. Είναι μάλιστα αμφίβολο το γεγονός ότι εάν δεν υπήρχαν τα οικονομικά οφέλη για την ενοποίηση του Κυπριακού ποδοσφαίρου πέντε χρόνια αργότερα, το Κυπριακό ποδόσφαιρο θα ενωνόταν[2]. Τα εθνικόφρονα σωματεία είχαν καλύτερες υλικές εγκαταστάσεις λόγω του γεγονότος ότι είχε τον κόσμο της στην εξουσία και ήταν σε πολύ καλύτερη οικονομική κατάσταση, ενώ λόγω της φύσης του αθλήματος και του ερείσματος του στις λαϊκές μάζες, οι αριστερές ομάδες προσέλκυαν περισσότερους φιλάθλους. Τα αριστερά σωματεία με πρώτη την Ομόνοια εντάχθηκαν στις τάξεις της ΚΟΠ με τους όρους και τις προϋποθέσεις της δεξιάς παράταξης, κάτι που όπως τόνισε ο Ανδρέας Παναγιώτου [3], έχει αφήσει πολύ καχύποπτους τους φιλάθλους της Ομόνοιας όσον αφορά την ουδετερότητα των θεσμικών οργάνων, κάτι το οποίο επιβεβαιώνεται και από τον Γαβρηιλίδη που θεωρεί αυτή την καχυποψία βάσιμη, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια [4]. Μάλιστα η ιστορική πορεία της ομάδας δείχνει ότι έχει από τότε κρατήσει ορθό το ανάστημα της σε δύσκολες εποχές γεγονός που φαίνεται να γεμίζει περηφάνια τους απανταχού φιλάθλους και οπαδούς της για την απόφαση να μην υποταχθούν στην φασιστική εθνικόφρον τρομοκρατία της εποχής:
«Έστω και αν ήθελαν να επιβάλουν μια φασιστική προσέγγιση στον κυπριακό αθλητισμό, εν μέσω του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα, τελικά κατάφεραν να δημιουργήσουν, άθελα τους, όχι μόνο τους αθλητικούς ανταγωνιστές τους (που τους ξεπέρασαν κιόλας), αλλά κυρίως μια διαφορετική αντίληψη για τον αθλητισμό. Μια αντίληψη που εδράζεται στη μαζικότητα, την προοδευτικότητα, τη συναδέλφωση και την αλληλεγγύη. Το 1948 ήταν μια χρονιά κυοφορίας που κατέληξε στη γέννα των αριστερών προοδευτικών σωματείων της Κύπρου που άλλαξαν τον ρουν της αθλητικής ιστορίας της χώρας μας. Τιμή στο ένδοξο 1948 και στους πρωτεργάτες!» [5]
Οι συνεχείς αποφάσεις των φίλων της Ομόνοιας ενάντια στην κατάλυση του σωματείου και την αναγωγή της ομάδας σε εταιρία εν μέσω μάλιστα οικονομικών προβλημάτων, δείχνει πως οι Ομονοιάτες και οι Ομονοιάτισσες συνεχίζουν ακόμη να αγωνίζονται για την γενεσιουργό ιδέα αυτής της ομάδας, το λαϊκό σωματείο. Το γεγονός ότι μέσα στην οικονομική κρίση, με τον κόσμο της Ομόνοιας να είναι στην πλειοψηφία στα χαμηλότερα στρώματα της κοινωνίας και να ενισχύουν με σημαντικά χρηματικά ποσά την ομάδα για να καλύψει τις ανάγκες της και να μην οδηγηθεί στο ξεπούλημα, δείχνει αν μη τι άλλο έναν οργανισμό ο οποίος είναι εμπλουτισμένος με αξίες και ιδανικά της εργατικής τάξης, του αγώνα, της τιμιότητας και της αγωνιστικότητας να παραμείνει όρθια αυτή η ομάδα χωρίς ξεπούλημα.
Βιωματικά μιλώντας, οι Τουρκοκύπριοι είναι έτοιμοι να αγκαλιάσουν ξανά την Ομόνοια. Η ομάδα η οποία ένωνε το λαό, ακόμη και μετά τα γεγονότα του 1974. Ιστορίες για την Ομόνοια δίνουν και παίρνουν σε τραπέζια συνεστιάσεων Ε/Κ και Τ/Κ, παλαιότερα στο εξωτερικό αλλά και τα τελευταία δέκα χρόνια πιο τακτικά, δίνοντας την αίσθηση πως αυτό που οικοδόμησε την Ομόνοια, το κύτταρο της ομόνοιας δηλαδή μεταξύ του λαού, δεν έχει αλλοιωθεί στο χρόνο. Η εμπορευματοποίηση του σύγχρονου ποδοσφαίρου έχει φθείρει την ουσία του ποδοσφαίρου, του λαϊκότερου των αθλημάτων. Παρόλα αυτά η Ομόνοια είναι ακόμη εκεί, και παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις φαίνεται να είχαν σκουριάσει τις αξίες και το νόημά της, η εμπορευματοποίηση δεν έχει καταφέρει να σκοτώσει την ουσία της. Το σκούριασμα των αξιών της, κυρίως μέσω της ιδεολογικής σύγχυσης στην οποία έχουν περιέλθει οι νέοι, ισχυροποιεί την άποψη που φωνάζει ότι είναι επιτακτική ανάγκη η συντήρηση της συλλογικής μνήμης και ενίσχυση της ιστορικής αποστολής της Ομόνοιας: να μαζικοποιήσει τον αθλητισμό και να ενώσει το λαό μας ενώ παράλληλα να προωθεί μια κουλτούρα δικαίου ενάντια στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ιστορίες σαν αυτή του Ιμπραχίμ Αζίζ πιο κάτω ο οποίος μίλησε το 1978 για την εμπειρία του, είναι μια από τις πολλές που δείχνουν περίτρανα ότι η Ομόνοια ήταν και είναι κοινωνικός φορέας ενότητας που αποτυπώνει γνήσια τις ιστορικές δυναμικές μέσα από τις οποίες περνά ο λαός μας, μέχρι την νίκη ενάντια στην εκμετάλλευση και το διχασμό.
«Η ΟΜΟΝΟΙΑ ήταν η αγαπημένη μου ομάδα από τα παιδικά μου χρόνια. Μου ήταν όμως δύσκολο να φανταστώ ότι ήταν δυνατό να φορέσω κάποια μέρα την πράσινη φανέλα […] Εξέφρασα ενδοιασμούς λόγω της Τουρκοκυπριακής μου καταγωγής. Ήταν τότε η αρχή της διασποράς του διχασμού στην Κύπρο μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων και απ΄αυτή την άποψη έβλεπα ότι η συμμετοχή μου στην ΟΜΟΝΟΙΑ θα μου δημιουργούσε προβλήματα. Ο κ. Χάνς και οι άλλοι ιθύνοντες της ΟΜΟΝΟΙΑΣ που βρίσκονταν εκεί αντέδρασαν και μου είπαν ότι δεν είχε σημασία ότι ήμουν Τουρκοκύπριος και πως θα μπορούσα κάλλιστα ν’ αγωνιστώ στην ομάδα.[…]Λίγο αργότερα διωγμένος από τους σοβινιστικούς κύκλους της Τουρκοκυπριακής ηγεσίας έπαιρνα το δρόμο της ξενιτιάς μαζί με άλλους προοδευτικούς Τουρκοκυπρίους. […] Εύχομαι και ελπίζω ότι δεν θα αργήσει εκείνη η μέρα που Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι θα αγωνίζονται στα ίδια αθλητικά γήπεδα πιο αγαπημένοι από πριν και θα δημιουργούν μαζί το ευτυχισμένο μέλλον.» [6]
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιστορία του Ιμπραχήμ Αζιζ διαδραματίστηκε εν μέσω τεταμένης εποχής για το Κυπριακό Ποδόσφαιρο αφού η ΚΟΠ είχε αποφασίσει ήδη από το 1955 να αναστείλει την συμμετοχή τουρκοκυπριακών ομάδων στο πρωτάθλημα, με την δικαιολογία της έντασης μεταξύ των δύο κοινοτήτων, με αποτέλεσμα οι Τουρκοκύπριοι να κάνουν δική τους Ομοσπονδία [7]. Μάλιστα η αναμέτρηση ενός άλλου ταξικού επαναπροσεγγιστή, της Νέας Σαλαμίνας με την Γενί Τζαμί στις 26 Μαρτίου 2005, ήταν ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ ομάδας μετά από 50 χρόνια. Ο χρόνος και η θέληση μένει να δούμε εάν θα περάσουμε από τις συμβολικές αναμετρήσεις και παραστάσεις, σε πραγματικές αλλαγές και καλλιέργειας ταξικής ενότητας του λαού.
Μαζί με τα ταξικά αδέλφια μας τους Τ/Κ μπορούμε να αντισταθούμε στα σχέδια επίλυσης του ΝΑΤΟ, Ε.Ε και των Αμερικανών, ενώ παράλληλα να δώσουμε δυναμικές γνήσιας ένωσης του λαού προς απάντηση των εθνικιστών φασιστών αλλά και των φιλελεύθερων αστών που προσπαθούν να μας πείσουν ότι ξαφνικά έχουν νοιαστεί για το πόνο του λαού. Οι οργανωμένοι οπαδοί έχουν δείξει και στο πρόσφατο παρελθόν ότι όχι μόνο δεν φοβούνται να ορθώσουν περήφανα ανάστημα αλλά είναι και μπροστάρηδες στον αγώνα για τα δίκαια όλου του λαού της Κύπρου. Ήδη τα συνθήματα, οι δράσεις, και οι οργανωμένοι οπαδοί έχουν αρχίσει να γυρίζουν στα ζητήματα ουσίας, ζητήματα τα οποία δίνουν νόημα στην ύπαρξη της Ομόνοιας, και όχι στην στείρα ανταλλαγή βρισιών με σκοπό την κατανάλωση οπαδισμού και τα κέρδη των λίγων.
Η Ομόνοια σαν ο μεγαλύτερος ταξικός αθλητικός φορέας του Νησιού, οφείλει να αγωνιστεί όπως και τα συνδικάτα και άλλες πλατφόρμες που είναι γεννημένα από τα σπλάχνα του λαού, για την επανένωση από τα κάτω, από το λαό, για το λαό. Φανταστείτε λοιπόν μιαν Ομόνοια, κοινό σπίτι των ταξικών αδερφιών Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, αγωνιζόμενοι και δημιουργώντας το μέλλον μαζί. Δεδομένης της ήδη τεράστιας απήχησης της ομάδας του λαού στην Κυπριακή κοινωνία, τι δυναμικές θα δημιουργούσε μια τέτοια προοπτική στις προσπάθειες για δίκαιη επίλυση του Κυπριακού, εμβάθυνση της ανεξαρτησίας και τι κατεύθυνση θα μπορούσε να προσδώσει στην ευρύτερη κοινωνία; Οι αστοί και οι εθνικόφρονες μόνο εφιάλτες θα έβλεπαν μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Σημειώσεις
- Γιώργος Μελετίου «Η αρχή της πολιτικοποίησης του ποδοσφαίρου: 60 χρόνια από τα γεγονότα του 1948 που οδήγησαν στη διάσπαση του κυπριακού ποδοσφαίρου» http://magazine.apopsi.com.cy/2008/07/281
- Στυλιανού, Πάμπος; Γεωργίου, Νεόφυτος (1988). Νέα Σαλαμίνα, 40 χρόνια πρωτοπόρας αθλητικής πορείας. Κύπρος: Νέα Σαλαμίνα Αμμοχώστου
- Ανδρέας Παναγιώτου στο ντοκυμαντέρ του Ντίνου Φοινικαρίδη «Οι κερκίδες της πολιτικής» παραγωγή ΡΙΚ 2014, https://www.youtube.com/watch?v=xq_NDKkk_s0&feature=share
- Γαβριηλίδη, Μιχάλης; Παπαμωησέως, Στέλιος (2001). Ένας αιώνας Κυπριακό ποδόσφαιρο. Λευκωσία: Ο Συγγραφέας.
- Γιαννος Κατσουρίδης μέλος Κ.Ε ΑΚΕΛ, σχόλιο σε κοινωνικό δίκτυο
- «Την περίοδο 1956 – 1957 η ΟΜΟΝΟΙΑ είχε στις τάξεις της ένα επιθετικό που πήρε από τον Αετό Ποταμιάς, τον Ιμπραχίμ Αζιζ. Ο Ιμπραχίμ γεννήθηκε στην Ποταμιά στις 27/01/1938. Έπαιζε στην ομάδα του χωριού του και επιλέχθηκε από το Χάνς Χουγκενχούιζεν – ο τότε προπονητής της ΟΜΟΝΟΙΑΣ – μέσα από ένα τουρνουά εξεύρεσης ταλέντων που διοργάνωσε η ΟΜΟΝΟΙΑ. Η σταδιοδρομία του δυστυχώς ήταν σύντομη. Αγωνίστηκε μόνο μια περίοδο καθότι ο σωβινισμός κυριάρχησε στην Κύπρο και αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στην Αγγλία. Παρακάτω παραθέτω τι δήλωσε ο ίδιος το 1978 για τη χρονιά του στην ΟΜΟΝΟΙΑ» από http://www.kifines.com/blogs/mia-stagona-istoria/2013/3/istoria-3e-enas-tourkokuprios-ste-omonoia.231.html
- Μελετίου, Γιώργος (2011). Κυπριακό ποδόσφαιρο 1900-1960. Λευκωσία: Power Publishing
Πηγή: agkarra.com